Educated – A Memoir, Tara Westover

 

Povod za nastanak mog februarskog teksta je jedna sjajna stvar koju je organizovao Američki kutak u Nišu. To je Book club pomoću koga je svim ljubiteljima anglo-američke književnosti omogućeno da usavrše svoje veštine komunikacije na engleskom jeziku. Na Book Club-u se čitala knjiga Educated, koja je poslužila kao povod za ovaj tekst. Naravo, ukoliko čitate na engleskom, ova preporuka vam može poslužiti da što pre postanete član kutka i zavirite u ovaj sjajan roman koji će vam pomoći da sagledate različite aspekte SAD-a i saznate kako izgleda život u ruralnim oblastima.

 

Nešto je trulo u državi Danskoj

 

Ljubiteljima anglo-američke kulture i njene literalne tradicije odavno je jasno da je nešto trulo u državi Danskoj. Ta trulež je transcendentirala u univerzalne pojmove koji se odnose na sagledavanje opšteg stanja čovekove svesti u modernom dobu i pokrenula moderne literalne teorije i perspektive čitanja. Ukoliko svoju pažnju usmerimo na sagledavanje američke literarne tradicije još od kolonijalne književnosti, uočićemo da su se glavni motivi u  romanima bazirali na koliziji sukoba između urbanih i ruralnih područja SAD-a.

Ovaj sukob dao je plodno tle za nastanak mnogobrojnih remek-dela i variranje motiva kroz sinhronijsku i dijahronsku osu posmatranja celokupnog literarnog nasleđa Amerike. Tako da ukoliko krenemo od prve američke pesnikinje En Bredstrit, preko Meri Roulendson (autorke prvog bestselera u SAD, Suverenitet i dobrota Božja), preko Emili Dikinson, Vile Kader, Hemingveja, Foknera, Idit Vorton, Toni Morison, preko Keruaka pa sve do Frenzena, suočićemo se sa variranjem motiva ruralnog i urbanog. Ne treba da nas čudi što je i u susednoj Kanadi na kraju, kod Margaret Atvud ovaj motiv dobio svoju varijaciju, koji se od kolonijalnog perioda transponovao u naučno-fantastični žanr i doveo do kompletno radikalne varijante ostvarene u priči o Džun Ozborn u Sluškinjinoj priči. Ostaviću naučno-fantastični žanr po strani i vratiću sa na literarnu sinhronijsko-dijahronijsku osu koja je iznedrila novu književnu nadu – Taru Vestover, koja je prevazišla i Hillbilly Elegy: A Memoir of a Family and Culture in Crisis, memoare senatora iz Ohaja J.D. Vansa koji je progovorio o apalačkim vrednostima njegove porodice u Kentakiju, kao i o društvenim i sociološko-ekonomskim problemima grada Midltauna, u koji su se doselili njegovi roditelji u mladosti. Ovaj memoar je i ekranizovan 2020. godine, gde su se meni draga Ejmi Adams i Glen Klouz našle u glavnim ulogama.