KLASIK DANA: The Silent Partner [1978]
The Silent Partner je kanadski triler iz 1978. godine, čija je osnovna tema pljačka, ali koji zalazi u teritoriju neo-noira, sa primesama eksploatacije. Ovo je inače rimejk danskog filma Think of a Number (Tænk på et tal) iz 1969. godine, zasnovanog na romanu danskog pisca Andersa Bodelsena. Tihog partnera je režirao Daryl Duke, u to vreme iskusni kanadski TV reditelj, koji je pre ovog imao i jedan vrhunski igrani film Payday. Pokazalo se da je dorastao zadatku jer je za ovaj uradak te godine osvojio Canadian Film Academy Award za najbolju režiju.
Film je producirao Carolco Pictures i jedan je od prvih dugometražnih naslova koji je iskoristio plan poticajnih mera kanadske vlade, koja je produkcijskim kompanijama dala poreske olakšice za snimanje komercijalnih filmova u Kanadi. Smatra se da je jedan od retkih istinski dobrih filmova koji su izašli iz ovog doba, poznatijih danas po imenu Canuxploitation (zahvaljujući olakšicama prve filmove su snimili David Cronenberg i Bob Clark). Pošto nije bilo finansijskog pritiska, produkcijska kuća je imala dovoljno novca da angažuje, u to vreme jako popularne, glumce Elliotta Goulda i Christophera Plummera, kao i čarobnu Susannah York (zanimljivo je videti i mladog Johna Candyja u epizodnoj ulozi). Takođe, imala je dovoljno pameti da režiseru da skoro pa odrešene ruke.
The Silent Partner sigurno ne bi bio tako dobar bez Elliotta Goulda. On maestralno interpretira dva potpuno različita lika, koji postoje unutar Milesa Cullena – jedan je introvertni bankarski službenik, čiji je život postao repetativni ciklus monotonih aktivnosti, dok je drugi odvažni prevarant sa neverovatnim instinktima, spreman na sve. Osim toga, uspeo je da to izvede sa onim blaziranim šarmom koji mu je i bio glavni trademark sedamdesetih.
Rame uz rame sa Gouldom je Christopher Plummer u ulozi sadističkog psihopate Harryja Rieklea. Maskiran u Deda Mraza on pokušava da izvede smelu pljačku banke, a kad se plan izjalovi, on počinje da progoni radnika banke (Gould) koji mu je pomrsio konce. Plummer je iščašeno jeziv, u roli koja dosta odudara od njegovog kasnijeg opusa. Za pamćenje je finale filma u kome ovaj kanadski šekspirovac ulazi u razmenu vatre kompletno našminkan i u Chanel haljini.
Daryl Duke je, koristeći adute koji su mu dati, snimio triler koji nije samo dobro promišljen, već je i vrhunski odglumljen i zastrašujuć, sa planom pljačke koji je precizan kao atomski sat. Zaplet "Tihog partnera" zaista ima takav suspens, ironiju i preokrete da je vredan poređenja sa Hitchcockom. Osim uspešnog žanrovskog pristupa, Duke uspeva da uvede dosta „lokalnih“ detalja ali i ličnih observacija.
Jedan ovakav primer imamo pred kraj filma, kada se Reikle i Miles susreću licem u lice, i Reikle kaže da su "partneri" (otuda i naslov), a svom protivniku kaže "vi ste poput mene", aludirajući na Milesove kriminalne aktivnosti. Zanimljiva je ova gradacija, jer do ovog razgovora publika Milesa smatra "dobrim momkom", a Reiklea "negativcem", ali obojica su lopovi, tj. dve su strane istog novčića. Čak je i jedan prikazan na spratu i gleda sa prozora, dok je drugi na govornici, na nivou ulice. DD im u jednom trenutku zameni mesta, naglašavajući relativnost ugla iz koga posmatramo svet oko sebe. Takođe, režiser uspeva da neprimećeno plasira i homoseksualni podkontekst koji lebdi između glavnih protagonista.
The Silent Partner ima još jedan veliki plus, naime, muziku za njega je komponovao jedan od velikana jazza Oscar Peterson.
