KLASIK DANA: Wake In Fright [1971]
Iako sjajno primljen od strane kritike na Kanskom festivalu 1971. godine, rame uz rame sa Nicolas Roegovim klasikom "Walkabout", rediteljski debi Teda Kotcheffa (First Blood, Weekend At Barnie's) je u bioskopskim dvoranama doživljen je u to vreme kao šamar za mainstream australijsku publiku, čiji patriotski sentiment nije mogao da proguta brutalno realnu depikciju života u zabitima busha. Činjenica da se u eri romantičnih prikaza Australije kao mističnog kontinenta pojavio film sa nazivom "Outback", koji je režirao kanadjanin (Ted Kotcheff), filmsku adaptaciju je izvršio jamajčanin (Evan Jones) i u njemu glume dva sjajna engleska glumca, Donald Pleasence i Gary Bond, uslovila je da on doživi potpuni debakl na bioskopskim blagajnama kao i da umalo fizički nestane.
Zahvaljujući insitiranju Petera Weira, na čiji je kasniji opus ovaj film očigledno značajno uticao, jedan uporni montažer uspeo je da nakon nekoliko godina potrage pronađe originalni negativ u filmskoj laboratoriji u Pittsburghu, gde je bio označen kao materijal koji je bio predviđen za uništavanje. Restauriran u svom originalnom trajanju i ponovo objavljen 2009. godine, pod imenom "Wake In Fright" (po naslovu autobiografskog romana Kennetha Cooka), postigao je rekordnu gledanost i skoro 40 godina nakon svog nastanka zadobio zasluženi kultni status.
Početni kadar, koji u 360 stepeni prikazuje "selo" Tiboondu u kome John Grant obavlja službu učitelja po rasporedu Ministarstva prosvete, jasno ilustruje nepremostivu distancu između našeg junaka i njegovog cilja - letnjeg raspusta na plažama u Sidneyu. Od trenutka napuštanja učionice, razbarušene plave kose, u belom odelu i saddle oxford cipelama, on zauzima superiornu poziciju u odnosu na svoju okolinu i svojim prepotentnim stavom čini prvu grešku u nizu koji će uslediti, poverovavši u svoju zabludu da može sa punim džepovima odšetati iz košmarnog rudarskog gradića Bundanyabbe. Na prvoj stanici, nakon prvog piva koje popije, vrućina i prašina onoga što meštani nazivaju “The Yabba” počeće polako da ga uvlači u jedan, njemu do tada nepoznat svet. Kupujući mu pivo po pivo, nametljivo ljubazni lokalci pokušaće da mu otkriju svoje primarne kulturne navike: piće, kocku, tuču i lov. Do kraja vikenda Grant će ostati bez novca, dostojanstva a umalo i bez razuma.
"Wake In Fright" je jedan od onih filmova koji uspeva da sudbinu pojedinačnih likova analizira jednako precizno kao i okolinu u kojoj se nalaze. On vrši vivisekciju sukoba između ruralne Australije i civilizovanog sveta sa jedne strane, dok nasuprot tome imamo predstavljanje čoveka koji je nateran da istraži granice svoje ljudskosti i muževnosti. Sjajna glumačka ekipa u velikome je doprinela autentičnosti Kotcheffove vizije. Osim brilijantnog Garyja Bonda ovo je poslednje filmsko pojavljivanje Chipsa Raffertyja i jedna od najboljih uloga Donalda Pleasencea. Njegovo predstavljanje Doc Tydona, alkoholičara koji priznaje da njegova blaga narav samo prikriva pravo "srce tame", uz brutalne prikaze lova na kengure i silovanja, film dovodi do predvorja horora.
Iako mračan i beskompromisan, Wake In Fright ni u jednom trenutku ne igra na kartu banalnog šokiranja publike, već tenziju dozirano podiže do finalnog klimaksa, odnosno antiklimaksa.
Prava vrednost ovog filma prevazilazi bezmalo dva sata njegovog fizičkog trajanja. Ona predstavlja temelje na kojima je izgrađena kinematografija jednog kontinenta.
