„Američka utopija” Dejvida Birna u režiji Spajka Lija na Beldocs-u
Četrnaesto izdanje Međunarodnog festivala dokumentarnog filma Beldocs biće održano od 9. do 16. septembra u Beogradu. Kao i ranije, na festivalu će biti prikazani najbolji svetski dokumentarni filmovi iz prethodne godine, među kojima će se tradicionalno naći brojni naslovi prikazani na najvećim svetskim festivalima i dobitnici najprestižnijih nagrada. Jedan od takvih, koji je svetsku premijeru imao na prošlogodišnjem festivalu u Torontu, jeste „Američka utopija” (American Utopia) u režiji američkog reditelja Spajka Lija.
Reč je o filmskoj verziji brodvejskog mjuzikla „American Utopia” Dejvida Birna, koji je na svoj način filmski obradio Spajk Li. Koristeći kao lajtmotiv istoimeni, sedmi samostalni studijski album iz 2018, Birn je početkom oktobra 2019. okupio 11 muzičara, uključujući i Brajana Ina, na sceni brodvejskog Hadson teatra. Napravivši melanž nekoliko numera sa poslednjeg studijskog albuma i čuvenih hitova sastava Talking Heads, Birn je izvodio mjuzikl, sa velikim uspehom i uz odlične kritike, sve do polovine februara 2020. godine, kada su zbog pandemije korona virusa spuštene zavese na svim pozorištima na Brodveju.
Film Spajka Lija izvrsno je režiran, i premda savršeno fokusiran na 12 izuzetnih izvođača, Li na ovom materijalu ostavlja pečat svog prepoznatljivog senzibiliteta. Mudar izbor uglova kamere daje na dinamici teatarskom izvođenju, a bosi Dejvid Birn u sivom odelu, okružen muzičarima i pratećim vokalima, propoveda o razvoju inteligencije, upoznavanju i komunikaciji, odnosima u modernom društvu, Talking Headsu, politici, ličnoj i kolektivnoj odgovornosti. Birn pretvara svoju muziku i poeziju u protivotrov za trenutne američke društvene podele, dok Li na veliki ekran prenosi svu lepotu scenske umetnosti, pozivajući na protest zbog nepravde, ali i na slavljenje života.
„Američka utopija” jedan je od bisera ovogodišnjeg Beldocs-a koji donosi više od 120 filmova u ustaljenim festivalskim programima: Međunarodni takmičarski program, Srpski takmičarski program, Vatromet, Meteori, Povetarac, Naslovna strana, Udarni termin i drugim. U istim terminima biće održan i Beldocs Industry uz podršku EU kroz program Kreativna Evropa i podprogram MEDIA: Beldocs VR/AR Academy, Beldocs in Progress, Serbian Docs in Progress, Documentaries for Kids & Youth, Beldocs Market.